Met de bekendmaking van de “reciprocal” importtarieven op 2 april tijdens “Liberation Day” heeft Donald Trump een handelsoorlog ontketend, wat tot forse uitslagen leidde in de financiële markten, en een formele “bear market” voor menig aandelenindex. Na ingrepen op handelsgebied bestaat het risico dat de Amerikaanse regering ook ingrijpt in de Amerikaanse staatsobligatiemarkt (“US Treasuries” of kortweg USTs).
Trump en consorten willen namelijk het handelstekort reduceren, industriebanen terugbrengen naar de VS, en tevens dat bondgenoten eerlijker betalen voor de veiligheidsgaranties die de VS biedt. Al deze onderwerpen worden gekoppeld in het “Mar-a-Lago Accord”, een voorstel van Stephen Miran; economisch adviseur van Donald Trump. De sterke dollar wordt als het probleem gezien.
Om andere landen tot een akkoord te bewegen en de US dollarkoers te verlagen worden importtarieven (eerst invoeren en dan verlagen) en veiligheidsgaranties als instrumenten gezien. Andere ideeën zijn gericht op het verlagen van het bezit van Amerikaanse staatsobligaties in buitenlandse handen:
- Onder andere door andere landen ertoe te bewegen (gedwongen of ‘vrijwillig’) hun US Treasuries te verkopen (mogelijk in te ruilen voor 100-jarige zero-coupon staatsobligaties);
- Of het invoeren van een ‘gebruikers fee’ van 1% op de couponbetalingen van USTs.
De kanttekeningen bij het ‘Mar-a-Lago Accord’ zijn de volgende:
- Het werkelijke probleem is niet zozeer de USD-koers, maar het grote overheidstekort en het feit dat Amerikanen meer consumeren dan produceren, terwijl China relatief veel spaart;
- De bereidheid van andere landen om hieraan mee te werken wordt als laag ingeschat;
- Er bestaat spanning tussen enerzijds de wens om de Amerikaanse dollar te verzwakken en anderzijds om de ‘reserve status’ van de dollar te handhaven;
- Ingrijpen in de US Treasury markt zou ook het vertrouwen van beleggers schaden en mogelijk tot een ‘default’ (indien de conversie van USTs niet vrijwillig is) kunnen leiden, wat een verkoopgolf en hogere rentes tot gevolg zou hebben.
Samenstelling wereldwijde staatsobligatiemarkt
Bron: Columbia Threadneedle, Bloomberg, 7 april 2025
Buitenlands bezit US Treasuries (USD mrd)
(Officiële overheidsreserves en overige beleggers)
Bron: Columbia Threadneedle, Bloomberg, US Treasury, februari 2025
Onrust in de US Treasuries markt kan overslaan naar andere markten. Een hogere rente bijvoorbeeld heeft een negatieve impact op aandelenkoersen. Ook kunnen de twijfels toenemen over de houdbaarheid van de Amerikaanse staatsschuld. Het is namelijk een markt met een absolute omvang van maar liefst circa USD 13.000 mrd, wat neerkomt op 34,9% van de wereldwijde staatsobligatiemarkt. Daarna volgen Japan (17%), China (9,9%), Frankrijk (5,4%) en het VK (5,2%).
33% van de Amerikaanse staatsobligaties is in buitenlandse handen, waarvan grofweg de helft als onderdeel van officiële FX reserves. Japan is de grootste buitenlandse belegger in USTs. Daarna volgen China en het VK. China was enkele jaren de grootste buitenlandse belegger, maar heeft sinds Trump I in 2017 haar belang fors afgebouwd van USD 1200 mrd tot 761 USD mrd (februari 2025).
Buitenlands versus binnenlands bezit USTs
Bron: Columbia Threadneedle, Bloomberg, US Treasury, februari 2025
Top-3 buitenlandse UST-bezitters
(officiële + niet-officiële reserves)
Bron: Columbia Threadneedle, Bloomberg, US Treasury, februari 2025
Naar verluidt heeft China recent op 7 april haar positie verder afgebouwd. Diezelfde dag steeg de 10-jaars UST rente met maar liefst 30 bps van piek tot dal. Hoewel dit samenviel met een herstel op de aandelenmarkt en een 10-jaars USD inflatieswap die enkele basispunten steeg, valt een groot deel van deze rentestijging niet toe te wijzen aan deze twee factoren.
Aandelen en rente niet meer in lijn
Bron: Columbia Threadneedle, Bloomberg, 9 april 2025
Gezien de volatiliteit van het beleid van Donald Trump tot op heden in combinatie met de “Mar-a-Lago Accord” ideeën die circuleren, kunnen ingrepen in de US Treasuries markt niet uitgesloten worden. Maar ook zonder ingrijpen door de Amerikaanse overheid, kan een verkoop van USTs door buitenlandse partijen zich voordoen als gevolg van verslechterende relaties tussen de VS en andere overheden. Dat vormt een risico voor de UST markt.
