In één oogopslag
- Japan zit middenin een grootse transformatie. De waarderingen blijven ruimschoots achter bij de historische gemiddelden en de rest van de wereld. Wij zien dan ook een aantrekkelijk instapmoment voor beleggers.
- Na tientallen jaren stagnatie levert de binnenlandse vraag eindelijk weer een gedegen nominale bbp-groei op. Nu een zichzelf versterkende groei steeds meer voet aan de grond krijgt, blijkt wel dat deze verschuiving dus niet zomaar een cyclische opleving is.
- Het bedrijfsleven zit allesbehalve stil: Japanse ondernemingen geven onderbenut kapitaal nieuwe bestemmingen en creëren waarde voor hun aandeelhouders met concrete maatregelen.
- Deze markt werkt niet in alle hoeken perfect efficiënt en is slechts beperkt gedekt door analisten. Dat biedt actieve beheerders de ruimte om bedrijven die waarde bloeden te vermijden en in te spelen op onderbelichte mogelijkheden.
Japan zit middenin een transformatieve ontwikkeling, wat het land een van de interessantste beleggingsmogelijkheden van het moment maakt. De handelsspanningen zijn per definitie tijdelijk. Daar staat een krachtige mix van een gedegen economische groei (terug te voeren op de binnenlandse vraag) en verregaande hervormingen van de bedrijfscultuur tegenover, die de economie opnieuw vormgeeft. Nu de waarderingen ruimschoots achterblijven bij de historische gemiddelden en de rest van de wereld, hebben beleggers een zeldzame mogelijkheid om in de structurele transformatie van Japan te beleggen.
The Great Escape: het nominale Japanse bbp en de terugkeer van de binnenlandse vraag
Na tientallen jaren stagnatie heeft Japan de zogeheten ‘verloren decennia’ eindelijk van zich af weten te schudden, en recht het met hernieuwde economische vitaliteit zijn rug. Het bewijs van deze transformatie? Dat vinden we in de gedegen bbp-groei, met de binnenlandse vraag als belangrijkste drijfveer, niet externe handel.
Deze verschuiving is niet zomaar een cyclische opleving. Er heft een groeitrend voet aan de grond gekregen die zichzelf versterkt. Het bedrijfsleven herinvesteert volop in capaciteit en productiviteit, terwijl huishoudens dankzij de stijgende lonen meer besteden. De prijsstabiliteit vormt een mooie voedingsbodem voor een gestage binnenlandse groei, aangevuld door de aanhoudend gezonde bedrijfswinsten.
Figuur 1: De TOPIX en het bbp in harmonie: een spiegel voor de Japanse markt
Bron: Cabinet Office, Morgan Stanley Research. TOPIX (punten), nominaal bbp van Japan (x JPY bln.). e = schattingen van Morgan Stanley Research.
Exporteurs kunnen het wel eens zwaarder gaan krijgen als de VS de universele importheffingen ophoogt, maar de Japanse economie drijft inmiddels structureel op binnenlandse groeibronnen. Bovendien hebben ondernemingen met een sterk prijszettingsvermogen bewezen dat ze effectief met kostendruk kunnen omgaan door hun prijzen bij te sturen.
Veelzeggend is vooral dat Japan de stijgende lijn voort wist te zetten ondanks grote obstakels: denk aan politieke verschuivingen in eigen land, renteverhogingen van de Japanse centrale bank (BoJ) en onzekerheid over de handel met de VS. In dit klimaat bekijken beleggers Japanse aandelen door een hele nieuwe lens, waarbij niet alleen de cyclische kracht, maar ook de blijvende structurele veranderingen worden gewaardeerd.
Een nieuwe koers voor het kapitaal: een hervormd Japan
De hervorming van de bedrijfscultuur is de hoeksteen van de transformatie die Japan als beleggingsmarkt heeft doorgemaakt. Japanse bedrijven hebben hun kapitaal decennialang allesbehalve efficiënt geïnvesteerd, maar nu creëren ze systematisch aandeelhouderswaarde met concrete maatregelen.
Figuur 2: Recordvolumes aan ingekochte eigen aandelen signaal voor de transformatie van het Japanse bedrijfsleven
Bron: Factset, Jefferies, Bloomberg. Gegevens per 16 mei 2025.
Deze transformatie levert echter niet alleen rendement op voor aandeelhouders. Nu de economie eindelijk weer een positief inflatiecijfer kent en de financiële toezichthouder (FSA) nieuwe informatieverschaffingsvereisten heeft opgelegd, zijn ondernemingen hun balansen aan het optimaliseren. Daarbij geven ze onderbenut kapitaal uit buitensporige contantenvoorraden, vastgoed en kruislings aangehouden aandelen nieuwe bestemmingen: productieve investeringen met het oog op een duurzame groei.
Figuur 3: De revolutie in de Japanse balansen
Bron: Bloomberg, FactSet, QUICK Workstation, I-N Information Systems, Toyo Keizai, Morgan Stanley Research. Het universum is de TOPIX 500 zonder financiële instellingen. Onder de noemer ‘onderbenut kapitaal‘ vallen contanten en deposito’s, kruisparticipaties, pure beleggingsaandelen en vastgoed.
Visie op korte termijn: krachtig, de onzekerheid ten spijt
De recente onrust op de markt verhult de indrukwekkende structurele transformatie die de Japanse economie doormaakt. In de kern blaakt deze van gezondheid, gestut door een robuuste arbeidsmarkt en stijgende lonen, die de binnenlandse consumptie blijven aanvuren. Deze binnenlandse drijfveren bieden een natuurlijke isolatie tegen de actuele handelsonzekerheid.
Hoewel de tijdlijn voor een handelsakkoord met de VS nog allesbehalve vast ligt, staat Japan erg sterk in de onderhandelingen. Dat impliceert dat deze spanningen eerder tijdelijk dan structureel zijn. Een flexibel oversees productienetwerk, gecombineerd met gerichte concessies rondom de import van landbouwproducten, de inkoop van defensie en investeringen in energie, vormen een duidelijk pad naar zo’n akkoord.
De impact van importheffingen op de bedrijfswinsten lijkt beheersbaar te blijven. In onze portefeuilles blijft het zwaartepunt dan ook liggen op bedrijven met een bewezen prijszettingsvermogen. Het merendeel van de getroffen bedrijven uit onze portefeuilles geeft aan dat ze de heffingen prima kunnen compenseren door hun prijzen bij te stellen. Dat lijkt erop te wijzen dat hun winstcijfers niet erg precair zijn. Hoewel bedrijven overduidelijk tijdelijk terughoudend zijn met hun kapitaaluitgaven (CapEx), lijkt dit meer een kwestie van timing dan een structurele zorg.
Er wordt van uitgegaan dat de Japanse centrale bank in deze situatie behoedzaam te werk gaat: of de beleidsrente in 2025 nog bijgestuurd gaat worden, is afhankelijk van de ontwikkelingen op handelsvlak. Nu de inflatie zowel in de economie als in de zakelijke mindset voet aan de grond heeft, verwachten we dat de economie zijn stijgende lijn gewoon kan voortzetten, ondanks de beleidsnormalisatie.
De actuele zwakte op de markt heeft interessante instapmomenten opgeleverd. Japanse aandelen zijn namelijk aantrekkelijk gewaardeerd, zowel ten opzichte van historische gemiddelden als van aandelen uit andere markten, met name wat de koers-boekwaardeverhouding betreft. Naarmate de onderhandelingen over het handelsbeleid vorderen en de macro-economische onzekerheid in de tweede helft van 2025 wegebt, gaan steeds meer beleggers de fundamentele kracht van Japan inzien, waaronder de gewortelde inflatiedynamiek en de gezonde binnenlandse vraag.
Het stokje doorgegeven: Japan in de schijnwerpers
De tijd waarin Amerikaanse effecten steevast bovengemiddeld presteren, lijkt na vijftien indrukwekkende jaren tóch op zijn einde te lopen. Op de Amerikaanse aandelenmarkten zijn de waarderingen weliswaar terecht hoger opgeklommen dan in andere regio’s, dankzij een superieure omzetgroei en dominantie in grote thema’s, maar de huidige marktdynamiek lijkt een voorbode voor een potentiële omslag van die trend.
De zittende Amerikaanse regering heeft haar pijlen gericht op een afbouw van handels- en begrotingstekorten. Dat is een duidelijke cesuur ten opzichte van de verruimende beleidskoers die hiervoor werd gevolgd, toen er in vredestijd net zoveel begrotingssteun werd uitgekeerd als in tijden van oorlog. Die steun zorgde ervoor dat de particuliere sector kon blijven groeien en drukte zijn stempel op de waarderingen. Nu de beleidsteugels worden aangehaald, worden er vraagtekens gezet bij de houdbaarheid van deze uitzonderlijke groeicijfers. Dat kan zich gaan vertalen in minder vertrouwen van beleggers en lagere waarderingsmultiples.
De overheersende aanwezigheid van de VS zwakt af, en Japan blijkt een van de grootste winnaars van die geopolitieke aardverschuiving. Deze markt zit vol interessante beleggingsmogelijkheden: structurele hervormingen leveren meer aandeelhouderswaarde op, we vinden er een uitgebreide verzameling hoogwaardige bedrijven die een consequente omzetgroei kunnen neerzetten en de markt heeft een net zo verfijnde infrastructuur als de VS. Deze combinatie van een kentering in het bedrijfsleven en een potentiële toename van multiples, met rugdekking van sterke instanties, maakt Japan een steeds aantrekkelijkere bestemming voor internationaal kapitaal.
Figuur 4: Winstgroei was de afgelopen tien jaar de belangrijkste rendementsbron voor Japanse indices
Bron: Jefferies. Mei 2025. MSCI-regio’s – eroderend rendement in lokale valuta’s (CAGR afgelopen 10 jr.) Als indices zijn de MSCI Japan, de MSCI Europe en de MSCI EM gebruikt.
De kern van de zaak: hét moment om de waardering van Japan structureel te herzien
In Japan vinden we een zeldzame samenkomst van omstandigheden, met hervormingen in het bedrijfsleven, economische stabiliteit en aantrekkelijke waarderingen. Een nooit eerder vertoonde omslag in de bedrijfscultuur ligt ten grondslag aan deze transformatie. De vloedgolf aan strategische reorganisaties, recordrendementen voor aandeelhouders en de systematische optimalisatie van balansen bewijst dat het Japanse bedrijfsleven zich nu écht hard maakt voor kapitaalefficiëntie. Het rendement op eigen vermogen (ROE) kan flink uitgebouwd worden door onderbenutte activa in te zetten. Daarmee is het pad naar waardecreatie kristalhelder en meetbaar.
Deze evolutie van het bedrijfsleven wordt mogelijk gemaakt door gedegen economische fundamentals. De cyclus van loonstijgingen en de groei van de binnenlandse vraag versterkt zichzelf en beschermt de economie nu tegen schokken van buitenaf, terwijl de onzekerheid op de markten (met name vanwege de onderhandelingen over het handelsbeleid) de onderliggende kracht van Japan lijken te verhullen, niet af te remmen.
De Japanse markt leent zich net zo voor actief beheer als altijd: de mediane actieve beheerders hebben het over perioden van drie tot tien jaar consequent beter gedaan dan de index.4 Dat hebben ze voor elkaar gekregen door twee grote inefficiënties op deze markt uit te buiten: (1) op de allerbeste ideeën inzetten en tegelijkertijd de 60% van de ondernemingen vermijden die waarde bloeden (ROE onder de 10%); en (2) verborgen parels vinden in een markt waar de meeste ondernemingen nauwelijks in kaart zijn gebracht door analisten. Op deze voordelen kunnen we met een passieve strategie simpelweg niet inspelen.
De perceptie van marktdeelnemers en de fundamentele realiteit liggen mijlenver uit elkaar. Dat creëert een erg interessant instapmoment. Nu de waarderingen lager liggen dan hun historische gemiddelden, kunnen beleggers tegen een gunstige prijs gaan meedelen in de Japanse transformatie. Internationale beleggers leggen hun blootstelling aan Amerikaanse aandelen de laatste tijd steeds meer onder een vergrootglas. Het heeft er alle schijn van dat Japan flink gaat profiteren van deze herallocatie, met zijn rijke verscheidenheid aan hoogwaardige bedrijven in een doorontwikkelde markt. Het is hoog tijd om uw aandacht op Japan te richten – niet zoals het land wás, maar waar het zich naar ontwikkelt.
